За преведувачите, еден од најголемите предизвици е преведувањето зборови без директен превод на друг јазик. Може да биде тешко да се пренесе точното значење и чувство на непреводлив збор на различен јазик, поради што е толку важно за преведувачите да бидат креативни кога се справуваат со овој предизвик. Ајде да погледнеме што го прави зборот непреводлив и како преведувачите можат да им пристапат на овие незгодни лингвистички загатки.
Што го прави зборот „непреводлив“?
Најчестите причини поради кои зборовите се сметаат за непреводливи се културните разлики и нијанси во јазикот кои не можат да се пренесат со еден единствен збор. На пример, германскиот збор Schadenfreude грубо се преведува на „уживање од туѓата несреќа“, но нема директен превод на англиски. Слично на тоа, шпанската фраза „esperpento“ нема точен превод, но се користи за да се опише нешто што изгледа чудно или искривено.
Како преведувачите се справуваат со непреводливи зборови
Кога ќе се соочат со збор што не може да се преведе, професионалните преведувачи мора да бидат креативни за прецизно да ја пренесат наменетата порака. Ова може да вклучи користење на повеќе зборови или фрази за да се долови истото чувство како оригиналниот непреводлив збор или фраза.
Алтернативно, тие можат да изберат да користат описни слики за да го објаснат концептот поцелосно. Тие, исто така, може да се одлучат за буквален превод ако сметаат дека тој сè уште точно го пренесува значењето зад непреводливиот збор или фраза.
Постојат неколку совети за тоа како да се преведат непреводливи зборови и фрази
Неологизми и заемки
Кога се преведува помеѓу два различни јазици, често има кога еден јазик содржи збор што не постои во другиот. Кога станува збор за неологизми или зборови кои неодамна се создадени на еден јазик, но немаат соодветен превод на друг, ова претставува единствен проблем за преведувачите. Во овие случаи, често паѓа на преведувачот да создаде нова заемка врз основа на оригиналното значење на неологизмот. Ова им овозможува да го пренесат истиот концепт како да е веќе присутен на нивниот целен јазик.
Културни референци и идиоми
За култури со богата историја и традиции, одредени концепти можат адекватно да се изразат само преку културно специфични метафори и слики. Ова е особено точно за идиоматските изрази чии буквални преводи може целосно да ги изгубат наменетите значења кога се преведуваат на различни јазици. Во овие случаи, професионалните преведувачи често ќе најдат други начини да ги изразат овие концепти без директно да ги преведат од збор до збор. На пример, тие можат да користат синоними или аналогии на познати предмети или ситуации за да ја пренесат саканата порака што е можно попрецизно.
Технологија на превод
Како што преведувачките технологии стануваат понапредни, тие обезбедуваат сè пософистицирани алатки за справување со зборови и фрази што не можат да се преведат. На пример, алгоритмите за машинско преведување сега можат да детектираат кога текстот содржи термини што немаат директни еквиваленти на друг јазик и можат соодветно да предложат алтернативни опции.